【台語世界／錄音】坐火車到竹田

文、錄音／蘇晏德（So͘, Iàn Tek）

12月19 tī路竹車頭坐9點25分落南ê火車，今仔日beh去屏東ê客家小城竹田。Tī月台等車冷風微微仔吹，台灣oh得有寒天ê氣味，邊a坐一對外國ê情人，Góa oân-nā寫作oân-nā聽in teh談情說愛，感受談戀愛ê糖甘蜜甜，雖罔冷風hu-hu吹，Hit-ê外國查埔- -ê猶是穿té-ńg- -ê，愛情ê熱度真正是熱火燒盡九重天。上車chhàu-tú-khám hit-ê外國查埔人坐tī我ê邊a，我有感受伊火熱ê心，到岡山站我讓位hō͘伊ê an-ná-tah kap伊坐做伙。

車到左營鑽lo̍h地下，自高雄鐵路地下化，Ke設真濟新站，親像內惟，美術館，鼓山，三塊厝，民族，科工館，正義，Che lóng是早前無ê新車頭，火車到後庄衝破烏暗，車窗外竟然有ji̍t-hoe-á，日頭公teh kā旅客ia̍t手。

九曲堂是高雄市落南ê上尾站，火車駛過高屏溪，六塊厝是屏東縣ê第一站，An第二站ê屏東開始，火車高架tī頂面kap高雄鐵路地下化形成對比。六塊厝，屏東，歸來，麟洛，西勢(Sai-sì)，竹田到ah緊落車。鐵路雖罔高架m̄-koh竹田舊車頭ê站體猶原koh保留，真可惜李秀雲紀念館已經hō͘鐵枋隔開，池上一郎日文圖書館iā大門鎖tiâu leh無開放，過去chhia-iāⁿ ê面貌ná像謝幕ê老人，青春無回頭hō͘人心酸酸。

今仔日tī竹田拄著兩个貴人，一个是屏東縣觀光局ê林雅惠小姐，雖罔ka-na我一人，伊mā足詳細kā我紹介竹田過去ê點點滴滴。一个是自助餐ê頭家娘，中晝tī一間自助餐食晝，開60箍hō͘我食到飽，頭家娘是客人，真親切做人a-sá-lih，伊看我用羅馬字teh書寫，問我是m̄是對外國轉- -來- -ê，koh kā我講竹田有一个足特別ê庄頭tia̍h-tia̍h-á村，(華語叫做糶糴村)，食飽beh離開ê時koh送我一罐涼心茶，真正有食koh有掠。

Beh離開竹田進前照例為竹田火車頭寫一首詩，順續寫一首客家小城送hō͘竹田.

竹田火車頭

李秀雲紀念館hō͘鐵牆隔斷
紀念館ê相片無人相借問
池上一郎日文圖書館已經拋荒
外口kan-na賰hō͘鎖頭禁錮ê大門
A-se-a上南pêng ê日文圖書館
像沉落海ê日頭siáng會tī-chia留戀
Huh-lo͘h間仔恬恬teh哀怨
Chhia-iāⁿ ê過去啥人替伊申冤
竹田車頭有濟濟過客來參觀
M̄-koh早前ê風采已經變款

竹田客家城

竹田城 文物城 Tia̍h-tia̍h-á敬字亭留名
文化資產ê大埕 先人跤跡tī-chia行

竹田城 資產城 竹田車頭結親情
古色建築當時行 保留資產全民贏

竹田城 彩畫城 美崙舊街真chhia-iāⁿ
二崙舊街上出名 休閒散步ê街埕

竹田城 咖啡城 美崙咖啡有品名
埕斗內外四界行 情人約會ê大廳

竹田城 美食城 客家鹹圓有名聲
大鍋菜蔬上好食 米粉賣甲叫阿娘

竹田城 客家城 屏東客家ê小城
客家六堆中堆營 有閒請來竹田行

詩寫煞kā觀光局ê李小姐say good-bye，然kî後坐13點39分上北ê火車回程。

台灣字（白話字）版

Chē hóe-chhia kàu Tek-chhân

12 goe̍h 19 tī Lō͘-tek chhia-thâu chē 9 tiám 25 hun lo̍h-lâm ê hóe-chhia. Kin-á-ji̍t beh khì Pîn-tong ê kheh-ka sió-siâⁿ Tek-chhân. Tī goe̍h-tâi tán-chhia léng-hong bî-bî-á chhoe. Tâi-oân oh tit ū kôaⁿ-thiⁿ ê khì-bī. Piⁿ-á chē chi̍t-tùi gōa-kok chêng-jîn. Góa oân-nā siá-chok oân-nā thiaⁿ in teh tâm-chêng soeh-ài, kám-siū tâm loân-ài ê thn̂g-kam bi̍t-tiⁿ. Sui-bóng léng-hong hu-hu chhoe, hit-ê gōa-kok cha-po͘- -ê iáu-sī chhēng té-ńg—ê. Ài-chêng ê jia̍t-tō͘ chin-chiàⁿ sī jia̍t-hóe sio chīn kiú-tiông-thian. Chiūⁿ-chhia chhàu-tú-khám hit-ê gōa-kok cha-po͘ lâng chē tī góa ê piⁿ-á. Góa ū kám-siū i hóe-jia̍t ê sim. Kàu Kong-san chām góa niū ūi hō͘ i ê an-ná-tah kap i chē chò-hóe.

Chhia kàu Chó-iâⁿ chǹg lo̍h tē-hā. Chū Ko-hiông thih-lō͘ tē-hā-hòa, ke siat chin-chē sin chām, chhin-chhiūⁿ Lāi-ûi, Bí-su̍t-koán, Kó͘-san, Saⁿ-tè-chhù, Bîn-cho̍k, Kho-kang-koán, Chèng-gī. Che lóng-sī chá-chêng bô ê sin chhia-thâu. Hoe-chhia kàu Āu-chng chhiong-phòa o͘-àm, chhia-thang-gōa kèng-jiân ū ji̍t-hoe-á! Ji̍t-thâu-kong teh kā lú-kheh ia̍t-chhiú.

Kiú-khek-tông sī Ko-hiông-chhī lo̍h-lâm ê siōng-bóe chām. Hóe-chhia sái kòe Ko-pîn-khe, La̍k-tè-chhù sī Pîn-tong-koān ê tē-it chām. Àn tē-jī chām ê Pîn-tong khai-sí, hóe-chhia ko-kè tī téng-bīn kap Ko-hiông thih-lō͘ tē-hā-hòa hêng-sêng tùi-pí. La̍k-tè-chhù, Pîn-tong, Kui-lâi, Lîn-lo̍k, Sai-sì, Tek-chhân kàu ah kín lo̍h-chhia. Thih-lō͘ sui-bóng ko-kè m̄-koh Tek-chhân kū chhia-thâu ê chām-thé iû-goân koh pó-liû. Chin khó-sioh Lí, Siù Hûn Kì-liām-koán í-keng hō͘ thih-pang keh-khui. Tî-siōng-it-lông Ji̍t-bûn Tô͘-su-koán iā tōa-mn̂g só tiâu leh bô khai-hòng. Kòe-khì chhia-iāⁿ ê bīn-māu ná chhiūⁿ siā-bō͘ ê lāu-lâng, chheng-chhun bô hôe-thâu hō͘ lâng sim sng-sng.

Kin-á-ji̍t tī Tek-chhân tú-tio̍h nn̄g ê kùi-jîn. Chi̍t-ê sī Pîn-tong-koān Koan-kong-kio̍k ê Lîm, Ngá Hūi sió-chiá. Sui-bóng ka-na góa chi̍t lâng, i mā chiok siông-sè kā góa siāu-kài Tek-chhân kòe-khì ê tiám-tiám-tih-tih. Chi̍t-ê sī chū-chō͘-chhan ê thâu-ke-niû. Tiong-tàu tī chi̍t-keng chu-chō͘-chhan chia̍h-tàu. Khai 60 kho͘ hō͘ góa chia̍h kàu pá. Thâu-ke-niû sī kheh-lâng, chin chhin-chhiat chò-lâng a-sá-lih. I khòaⁿ góa ēng Lô-má-jī teh su-siá, mn̄g góa sī m̄-sī tùi gōa-kok tńg- -lâi—ê. Koh kā góa kóng Tek-chhân ū chi̍t-ê chiok te̍k-pia̍t ê chng-thâu tia̍h-tia̍h-á-chhoan. Chia̍h pá beh lī-khui ê sî koh sàng góa chi̍t-koàn liâng-sim-tê. Chin-chiàⁿ ū chia̍h koh ū lia̍h.

Beh lī-khui Tek-chhân chìn-chêng chiàu-lē ūi Tek-chhân hóe-chhia-thâu siá chi̍t-siú si. Sūn-sòa siá chi̍t-siú Kheh-ka sió-siâⁿ sàng hō͘ Tek-chhân.

Tek-chhân hóe-chhia-thâu

Lí, Siù Hûn kì-liām-koán hō͘ thih-chhiûⁿ keh-tn̄g
Kì-liām-koán ê siòng-phìⁿ bô lâng sio-chioh-mn̄g
Tî-siōng-it-lông Ji̍t-bûn tô͘-su-koán í-keng pha-hng
Gōa-kháu kan-na chhun hō͘ só-thâu kìm-kò͘ ê tōa-mn̂g
A-se-a siōng lâm-pêng ê Ji̍t-bûn tô͘-su-koán
Chhiūⁿ tîm lo̍h-hái ê ji̍t-thâu siáng ē tī-chia liû-loân
Huh-lo͘h-keng-á tiām-tiām teh ai-oàn
Chhia-iāⁿ ê kòe-khì siáⁿ-lâng thè i sin-oan
Tek-chhân ū chē-chē kòe-kheh lâi chham-koan
M̄-koh chá-chêng ê hong-chhái í-keng piàn-khoán

Tek-chhân Kheh-ka-siâⁿ

Tek-chhân-siâⁿ, Bûn-bu̍t-siâⁿ, Tia̍h-tia̍h-á kèng-jī-têng lâu miâ,
Bûn-hòa chu-sán ê tōa-tiáⁿ, Sian-jîn kha-jiah tī-chia kiâⁿ.

Tek-chhân-siâⁿ, Chu-sán-siâⁿ, Tek-chhân chhia-thâu kiat chhin-chiâⁿ,
Kó͘-sek kiàn-tio̍k tng sî-kiâⁿ, Pó-liû chu-sán choân-bîn iâⁿ.

Tek-chhân-siâⁿ, Chhái-ōe-siâⁿ, Bí-lûn kū-ke chin chhia-iāⁿ,
Jī-lûn kū-ke siōng chhut-miâ, Hiu-hân sàn-pō͘ ê ke-tiâⁿ.

Tek-chhân-siâⁿ, Ka-pi-siâⁿ, Bí-lûn ka-pi ū phín-miâ,
Tiâⁿ-táu lāi-gōa sì-kè kiâⁿ, Chêng-jîn iok-hōe ê tōa-thiaⁿ.

Tek-chhân-siâⁿ, Bí-si̍t-siâⁿ, Kheh-ka kiâm-îⁿ ū miâ-siaⁿ,
Tōa-oe chhài-se siōng hó chia̍h, Bí-hún bē kah kiò a-niâ.

Tek-chhân-siâⁿ, Kheh-ka-siâⁿ, Pîn-tong kheh-ka ê sió siâⁿ,
Kheh-ka la̍k-tui tiong-tui-iâⁿ, Ū-êng chhiáⁿ lâi Tek-chhân kiâⁿ.

Si siá soah kā koan-kong-kio̍k ê Lí sió-chiá say good-bye. Jiân-kî-āu chē 13 tiám 39 hun chiūⁿ-pak ê hóe-chhia hôe-têng.

讀hōo你聽