文/張智峯 Tiuⁿ, Tì Hong
每1 ê人lóng有屬於ka-tī ê名,chhut-sì chìn-chêng或者chhut-sì以後,sī-tōa-lâng tō chhoân好lán ê名。Ta̍k-ê民族hō͘-miâ lóng有chiâⁿ chē習慣,chhin-chhiūⁿ台灣原住民hō͘-miâ tō hām所謂ê漢民族bô-kâng。Tī chia kap ta̍k-ê分享台灣人ê hō͘-miâ。
Tī重男輕女ê時代,sī-tōa-lâng kā cha-bó͘-kiáⁿ hō͘-miâ khah無teh講究,chhin-chhiūⁿ「罔腰」、「罔市」,生tio̍h cha-bó͘-kiáⁿ,tō bóng-bóng-á io-chhī。Hō「招弟」,希望i 招小弟。Hit-ê時代ê女性實在chiâⁿ無奈。Goán a-bú kā我講,i ê五姑ê名hō-chò「善」,因為我ê外祖liân-sòa生5 ê cha-bó͘–ê,siān à。我ê六姑婆ê名hō-chò「忍」,第6 ê koh是cha-bó͘–ê,ài忍耐。感謝我ê外祖,in ang-á-bó͘ 繼續phah-piàⁿ,第7 ê是cha-po͘–ê,tō是我ê外公,nā-bô tō無我à。
內政部有公布每1 ê年代所謂ê「菜市á名」,tī「個人資料保護法」iáu-bē實施ê年代,hian-khui電話簿á,kāng-miâ kāng-sèⁿ ê人一堆,m̄-chai tó 1 ê chiah是你beh chhōe ê人ê電話。舉1 ê例,某1 ê年代,cha-po͘–ê hō-chò「正雄」、「文雄」、「武雄」ê人chiâⁿ chē,m̄-koh mā有chhù-lāi ê人m̄-sī叫in「Chèng-hiông」、「Bûn-hiông」、「Bú-hiông」,是用日本話來叫,「Masao」、「Fumio」、「Takeo」,尤其名是阿公hō–ê。Chit-chūn有pē-bú是請算命先ê來hō-miâ,有ê名mài講是台語,連華語mā m̄-chai beh án-chóaⁿ讀,電腦mā phah bē出來。Koh tī學校kà-chheh ê時,piān-nā開學the̍h-tio̍h學生ê名單,tō ài先看–過,ū-tang-sî-á ài koh查字典,nā名叫m̄-tio̍h,tō chiâⁿ失禮。個人a̍h-sī認為「菜市á名」khah好,因為名好,chiah有chia chē人hō。
台灣原住民hō͘-miâ hām所謂ê漢民族bô-kâng,m̄-koh中國國民黨來到台灣,強迫原住民ài使用漢人ê名姓,tō是beh kā原住民文化ê根chám-tn̄g。Chit-má原住民ē-tàng使用ka-tī ê族名,m̄-koh khah bô-chhái是身分證téng-bīn ê名ài用漢字,kan-taⁿ tī pha-su-phò͘-to͘h chiah看ē tio̍h in族名ê羅馬字。Chit-chūn有原住民ê職業野球選手用in ê族名來登記,chhin-chhiūⁿ 2024年第3屆世界野球12強比賽,tī Tokyo Dome舉辦台灣對日本ê比賽,電視放送ê人員khòaⁿ-tio̍h台灣原住民選手ê名,chiâⁿ giâu-gî,che kám-sī台灣人ê名?讀bē出來。我認為原住民用ka-tī ê族名是in ê驕傲,koh kā台灣原住民ê文化紹介hō日本人。
大多數ê人in ê名是pē-bú hō–ê,或者阿公、a-má hō–ê,m̄-koh我ê名是大舅hō–ê。大舅tī chhin-chiâⁿ lāi-té chiâⁿ受尊敬,sò͘-pái我ê名hō͘大舅來hō。大舅kā我講,i希望chit-ê gín-á有智慧,kā我hō-miâ「智峯」。有朋友kā我講,我ê名chiok sêng「和尚名」,「上智下峯」。我nā出家chia̍h-chhài,m̄-bián hō「法號」,直接用俗家ê名tō ē-sái。我nā和尚做liáu有khí,眾生ē稱呼我一聲「智峯禪師」。引用豬哥亮講過ê話,「我無去出家chia̍h-chhài做和尚chiâⁿ bô-chhái。」我想無一定ài出家,只要心存善念,做hó-tāi,tō是hām佛祖有緣,阿彌陀佛。各位先進,lín kám-ū kah-ì ka-tī ê名?
台灣字(白話字)版
Tâi-oân-lâng ê hō͘-miâ
Múi 1 ê lâng lóng ū sio̍k-î ka-tī ê miâ, chhut-sì chìn-chêng he̍k-chiá chhut-sì í-āu, sī-tōa-lâng tō chhoân hó lán ê miâ. Ta̍k-ê bîn-cho̍k hō͘-miâ lóng ū chiâⁿ chē si̍p-koàn, chhin-chhiūⁿ Tâi-oân Goân-chū-bîn hō͘-miâ tō hām só͘-ūi ê Hàn-bîn-cho̍k bô-kâng. Tī chia kap ta̍k-ê hun-hióng Tâi-oân-lâng ê hō-miâ.
Tī tiōng lâm khin lú ê sî-tāi, sī-tōa-lâng kā cha-bó͘-kiáⁿ hō͘-miâ khah bô teh káng-kiù, chhin-chhiūⁿ “Bóng-io”, “Bóng-chhī”! Seⁿ tio̍h cha-bó͘-kiáⁿ, tō bóng-bóng-á io-chhī. Hō “Chio-tī”, hi-bāng i chio sió-tī. Hit-ê sî-tāi ê lú-sèng si̍t-chāi chiâⁿ bô-nāi. Goán a-bú kā góa kóng, i ê gō͘ ko͘ ê miâ hō-chò “Siān”, in-ūi góa ê gōa-chó͘ liân-sòa seⁿ 5 ê cha-bó͘–ê, siān à. Góa ê la̍k ko͘-pô ê miâ hō-chò “Jím”, tē 6 ê koh sī cha-bó͘–ê, ài jím-nāi. Kám-siā góa ê gōa-chó͘, in ang-á-bó͘ kè-sio̍k phah-piàⁿ, tē 7 ê sī cha-po͘–ê, tō sī góa ê goa-kong, nā-bô tō bô góa à.
Lōe-chèng-pō͘ ū kong-pò͘ múi 1 ê nî-tāi só͘-ūi ê “chhài-chhī-á miâ”. Tī Kò-jîn Chu-liāu Pó-hō͘-hoat iáu-bē si̍t-si ê nî-tāi, hian-khui tiān-ōe-phō͘-á, kāng-miâ kāng-sèⁿ ê lâng chi̍t-tui, m̄-chai tó 1 ê chiah sī lí beh chhōe ê lâng ê tiān-ōe. Kí 1 ê lē, bó͘ 1 ê nî-tāi, cha-po͘–ê hō-chò “Chèng-hiông”, “Bûn-hiông”, “Bú-hiông” ê lâng chiâⁿ chē; m̄-koh mā ū chhù-lāi ê lâng m̄-sī kiò in “Chèng-hiông”, “Bûn-hiông”, “Bú-hiông”, sī iōng Ji̍t-pún-ōe lâi kiò, “Masao”, “Fumio”, “Takeo”, iû-kî miâ sī a-kong hō–ê. Chit-chūn ū pē-bú sī chhiáⁿ sǹg-miā-sian–ê lâi hō-miâ, ū ê miâ mài kóng sī Tâi-gí, liân Hôa-gí mā m̄-chai beh án-chóaⁿ tha̍k, tiān-náu mā phah bē chhut–lâi. Koh tī ha̍k-hāu kà-chheh ê sî, piān-nā khai-ha̍k the̍h-tio̍h ha̍k-seng ê miâ-toaⁿ, tō ài seng khòaⁿ–kòe, ū-tang-sî-á ài koh chhâ jī-tián, nā miâ kiò m̄-tio̍h, tō chiâⁿ sit-lé. Kò-jîn a̍h-sī jīn-ûi “chhài-chhī-á miâ” khah hó, in-ūi miâ hó, chiah ū chia chē lâng hō.
Tâi-oân Goân-chū-bîn hō͘-miâ hām só͘-ūi ê Hàn-bîn-cho̍k bô-kâng. M̄-koh Tiong-kok Kok-bîn-tóng lâi-kàu Tâi-oân, kiông-pek Goân-chū-bîn ài sú-iōng Hàn-jîn ê miâ-sèⁿ, tō sī beh kā Goân-chū-bîn bûn-hòa ê kin chám-tn̄g. Chit-má Goân-chū-bîn ē-tàng sú-iōng ka-tī ê cho̍k-miâ, m̄-koh khah bô-chhái sī sin-hūn-chèng téng-bīn ê miâ ài iōng Hàn-jī, kan-taⁿ tī pha-su-phò͘-to͘h chiah khòaⁿ ē tio̍h in cho̍k-miâ ê Lô-má-jī. Chit-chūn ū Goân-chū-bîn ê chit-gia̍p iá-kiû soán-chhiú iōng in ê cho̍k-miâ lâi teng-kì, chhin-chhiūⁿ 2024 nî tē 3 kài sè-kài iá-kiû 12 kiông pí-sài, tī Tokyo Dome kí-pān Tâi-oân tùi Ji̍t-pún ê pí-sài, tiān-sī hòng-sàng ê jîn-goân khòaⁿ-tio̍h Tâi-oân Goân-chū-bîn soán-chhiú ê miâ, chiâⁿ giâu-gî, che kám-sī Tâi-oân-lâng ê miâ? Tha̍k bē chhut–lâi. Góa jīn-ûi Goân-chū-bîn iōng ka-tī ê cho̍k-miâ sī in ê kiau-gō͘, koh kā Tâi-oân Goân-chū-bîn ê bûn-hòa siāu-kài hō Jit-pún-lâng.
Tāi-to-sò͘ ê lâng in ê miâ sī pē-bú hō–ê, he̍k-chiá a-kong, a-má hō–ê; m̄-koh góa ê miâ sī tōa-kū hō–ê. Tōa-kū tī chhin-chiâⁿ lāi-té chiâⁿ siū chun-kèng, sò͘-pái góa ê miâ hō͘ tōa-kū lâi hō. Tōa-kū kā góa kóng, i hi-bāng chit-ê gín-á ū tì-hūi, kā góa hō-miâ “Tì-hong”. Ū pêng-iú kā góa kóng, góa ê miâ chiok sêng “hôe-siūⁿ-miâ“, “siōng Tì hā Hong”. Góa nā chhut-ke chia̍h-chhài, m̄-bián hō “hoat-hō”, ti̍t-chiap iōng sio̍k-ka ê miâ tō ē-sái. Góa nā hôe-siūⁿ chò liáu ū khí, chiòng-seng ē chheng-ho͘ góa chi̍t-siaⁿ “Tì-hong siâm-su”. Ín-iōng Ti-ko-liang kóng–kòe ê ōe, “Góa bô khì chhut-ke chia̍h-chhài chò hôe-siūⁿ chiâⁿ bô-chhái.” Góa siūⁿ bô it-tēng ài chhut-ke, chí-iàu sim chûn siān liām, chò hó-tāi, tō sī hām Pu̍t-chó͘ ū-iân, o-mî-tô-hu̍t. Kok-ūi sian-chìn, lín kám-ū kah-ì ka-tī ê miâ?
讀hōo你聽
本文僅代表作者立場,不代表本平台立場








Facebook Comments 文章留言