【台語世界／錄音】分享ê快樂

文、錄音／ A-ka （退休國小老師）

因為pē-bú ê khang-khòe chiâⁿ無閒，阮是阿媽io大漢- -ê。庄kha所在khah偏僻、無菜市仔，阿媽就tiàm附近ê空地，種真濟無仝ê菜蔬。親chiâⁿ朋友若來phò-tāu，會提in種ê果子做伴手，講是無農藥，食tio̍h khah安心。In beh離開ê時，阿媽會去菜園仔挽一寡菜，順sòa hō͘ in chah- -轉去。厝邊頭尾ta̍k-ê好來好去，感情親像一家伙仔，互相照顧分享。Chit種生活雖罔樸實，m̄-kú真滿足。

Chit-má阿媽有歲ah，阿爸kā接來都市做伙tòa。Ta̍k禮拜，阿媽會去做志工，pun「愛心便當」hō͘ khah弱勢ê人，希望in mài去iau- -tio̍h，生活上無mā有一頓燒。阿媽tiāⁿ-tiāⁿ講：「做人ài有量，有量chiah有福。」我感覺阿媽ê話講了無m̄-tio̍h，若是有人歹過日、手頭ân，咱ài將心比心來體諒，為in設想。Hō͘ 無助ê人有thang倚靠，家己mā會得tio̍h真大ê快樂。

會記得2020年ê過年，受tio̍h「武漢肺炎」ê影響，年節過kah無味無素。「武漢肺炎」chit種病真gâu傳染，若去hō͘ òe- -tio̍h，症頭是不止仔嚴重。政府驚疫情控制bē tiâu直直湠- -開，致使社區感染，按呢代誌就真歹收煞，會造成全國tio̍h災瘟ê大危機。國家衛生福利部就趕緊成立一ê指揮中心，ta̍k-kang tī電視開記者會，提醒ta̍k-ê注意疫情ê發展，呼籲ta̍k-ê tī生活中tio̍h謹慎，ài chia̍p洗手、掛chhùi-am。學生囡仔mā隨時toè leh調整，去學校上課ài磅體溫，若有人發燒感染- -tio̍h，就kui班、kui學年甚至是全校ê學生lóng ài tiàm tī厝內，老師改用線頂上課。

「武漢肺炎」tī全世界大流行，tio̍h病死亡ê人數直直chhèng-koân，bē-su世界大戰仝款，人心驚hiâⁿ，損失chiâⁿ慘重。佳哉，咱台灣有專業ê團隊，疫情控制kah真好，政府ê做法受tio̍h國際ê肯定，「Taiwan Can Help」開始chiâⁿ做咱ê標頭，m̄-nā捐濟濟chhùi-am送去外國，koh通分享預防kap醫療ê經驗，ǹg望會當早一日做伙渡過難關。Che一切lóng hō͘ 我chiâⁿ感動，台灣人就是心肝軟、腹腸闊，m̄甘別人受苦，chiâⁿ實是：「我台灣，我驕傲！」

Chia ê代誌hō͘ 阮了解一ê道理，「分享」親像teh挖井，井挖愈深，bùn- -出來ê泉水就愈濟；mā親像一枝畫筆，因為互相分享，烏白ê世界開始有美麗ê色水。願意分享ê人，bē-su kā幸福ê種子掖tī塗裡，種子發穎成長了後，芳koh súi ê花蕊就會開kah滿滿是，大家快樂心花開！看tio̍h別人因為咱ê分享得tio̍h溫暖kap安慰，咱ê心mā會tòe leh歡喜，人生加添光彩更加有意義。

台灣字（白話字）版
Hun-hióng ê Khoài-lo̍k

In-ūi pē-bú ê khang-khòe chiâⁿ bô-êng, gún sī a-má io tōa-hàn- -ê. Chng-kha só͘-chāi khah phian-phiah, bô chhài-chhī-á, a-má tō tiàm hū-kīn ê khàng-tē chèng chin chē bô kâng ê chhài-se. Chhin-chiâⁿ pêng-iú nā lâi phò-tāu, ē the̍h in chèng ê kóe-chí chò phōaⁿ-chhiú, kóng sī bô lông-io̍h, chia̍h-tio̍h khah an-sim. In beh lī-khui ê sî, a-má ē khì chhài-hn̂g-á bán chi̍t-kóa chhài, sūn-sòa hō͘ in chah- -tńg-khì. Chhù-piⁿ-thâu-bóe ta̍k-ê hó-lâi hó-khì, kám-chêng chhin-chhiūⁿ chi̍t-ke-hóe-á, hō͘-siong chiàu-kò͘ hun-hióng. Chit chióng seng-oa̍h sui-bóng phoh-si̍t, m̄-kú chin boán-chiok.

Chit-má a-má ū hòe ah, a-pah kā chiap lâi to͘-chhī chò-hóe tòa. Ta̍k lé-pài, a-má ē khì chò chì-kang, pun “ài-sim piān-tong” hō͘ khah jio̍k-sè ê lâng, hi-bāng in mài khì iau- -tio̍h, seng-oa̍h siōng-bô mā ū chi̍t tǹg sio. A-má tiāⁿ-tiāⁿ kóng, “Chò-lâng ài ū liōng, ū liōng chiah ū hok.” Góa kám-kak a-má ê ōe kóng liáu bô m̄-tio̍h, nā-sī ū lâng pháiⁿ kòe-ji̍t, chhiú-thâu ân, lán ài chiong-sim pí-sim lâi thé-liōng, ūi in siat-sióng. Hō͘ bû-chō͘ ê lâng ū thang óa-khò, ka-kī mā ē tit-tio̍h chin tōa ê khoài-lo̍k.

Ē kì-tit 2020 nî ê kòe-nî, siū-tio̍h “Bú-hàn hì-iām” ê éng-hióng, nî-cheh kòe kah bô-bī bô-sò͘. “Bú-hàn hì-iām” chit chióng pēⁿ chin gâu thoân-jiám, nā khì hō͘ òe- -tio̍h, chèng-thâu sī put-chí-á giâm-tiōng. Chèng-hú kiaⁿ e̍k-chêng khòng-chè bē tiâu ti̍t-ti̍t thòaⁿ- -khui, tì-sú siā-khu kám-jiám, án-ne tāi-chì tō chin pháiⁿ siu-soah, ē chō-sêng choân-kok tio̍h che-un ê tōa gûi-ki. Kok-ka ŌE-seng Hok-lī-pō͘ tō kóaⁿ-kín sêng-li̍p chi̍t ê chí-hui tiong-sim, ta̍k-kang tī tiān-sī khui kì-chiá-hōe, thê-chhéⁿ ta̍k-ê chù-ì e̍k-chêng ê hoat-tián, ho͘-io̍k ta̍k-ê tī seng-oa̍h-tiong tio̍h kín-sīn, ài chia̍p sé-chhiú, kòa chhùi-am. Ha̍k-seng gín-á mā sûi-sî toè leh tiâu-chéng, khì ha̍k-hāu siōng-khò ài pōng thé-un. Nā ū lâng hoat-sio kám-jiám- -tio̍h, tō kui-pan, kui ha̍k-nî, sīm-chì sī choân-hāu ê ha̍k-seng lóng ài tiàm tī chhù-lāi, lāu-su kái iōng sòaⁿ-téng siōng-khò.

“Bú-hàn hì-iām” tī choân sè-kài tōa liû-hêng, tio̍h-pēⁿ sí-bông ê jîn-sò͘ ti̍t-ti̍t chhèng-koân, bē-su “Sè-kài Tāi-chiàn” kâng-khoán, jîn-sim kiaⁿ-hiâⁿ, sún-sit chiâⁿ chhám-tiōng. Ka-chài, lán Tâi-oân ū choan-gia̍p ê thoân-tūi, e̍k-chêng khòng-chè kah chin hó, chèng-hú ê chò-hoat siū-tio̍h kok-chè ê khéng-tēng, “Taiwan Can Help” khai-sí chiâⁿ-chò lán ê phiau-thâu. M̄-nā koan chē-chē chhùi-am sàng khì gōa-kok, koh thang hun-hióng ī-hông kap i-liâu ê keng-giām, ǹg-bāng ē-tàng chá-chi̍t-ji̍t chò-hóe tō͘ kòe lân-koan. Che it-chhè lóng hō͘ góa chiâⁿ kám-tōng. Tâi-oân-lâng tio̍h-sī sim-koaⁿ nńg, pak-tn̂g khoah, m̄-kam pa̍t-lâng siū-khó͘, chiâⁿ-si̍t sī “Góa Tâi-oân, Góa kiau-ngō͘”.

Chia ê tāi-chì hō͘ gún liáu-kái chi̍t ê tō-lí, “hun-hióng” chhin-chhiūⁿ teh ó͘-chéⁿ, chéⁿ ó͘ jú chhim, bùn- -chhut-lâi ê choâⁿ-chúi tō jú chē. Mā chhin-chhiūⁿ chi̍t ki ōe-pit, in-ūi hō͘-siong hun-hióng, o͘-pe̍h ê sè-kài khai-sí ū bí-lē ê sek-chúi. Goān-ì hun-hióng ê lâng, bē-su kā hēng-hok ê chéng-chí iā tī thô͘- -lí, chéng-chí puh-íⁿ sêng-tióng liáu-āu, phang koh súi ê hoe-lúi tō ē khui kah móa-móa-sī, tāi-ke khoài-lo̍k sim-hoe khui. Khòaⁿ-tio̍h pa̍t-lâng in-ūi lán ê hun-hióng tit-tio̍h un-loán kap an-ùi, lán ê sim mā ē tòe leh hoaⁿ-hí, jîn-seng ka-thiam kong-chhái kèng-ka ū ì-gī.

讀hōo你聽：