【台語世界／錄音】人客ah來坐

文、錄音／蘇晏德

Kā時間giú轉–來時空ê siap縫，1960年代我猶未滿10歲含糊ê記持。印象中故事大約tī 1968年。Hit年我ê阿母tī高雄熟似兩个姊妹仔伴，一个阮叫伊大姨，另外一个叫伊阿Chheh姨。細漢ê時阿母tiāⁿ-tiāⁿ chhōa我去大姨ê徛家，Su當時大姨kah大丈tī大港埔kā人稅厝徛，大丈平時恬靜愛啉酒配thá-kho͘h，因為肝病致使khah早過身。阿Chheh姨sù-siông去chhōe大姨開講，Su當時阿Chheh姨大約40歲，hām阿母kah大姨攏chiâⁿ ha̍h-hâⁿ足有話講。

阿Chheh姨愛啉酒配塗豆，講話氣口江湖味真重，伊若開喙講話我感覺伊是無正經ê查某，M̄-koh伊對我這个囡仔phí講話輕聲細說，伊hām查埔人講話會nai來nai去，我m̄知阿Chheh姨teh做啥工課，後–來阿母kā我講伊teh接人客。接人客是啥職業？人客是啥款人？人客是查埔–ê抑是查某–ê？阿母講kah足含糊，beh講閣m̄-káⁿ講清楚，大漢你to̍h知lah。Tī資訊無發達ê年代無了解阿母ê話，這馬大姨kah阿Chheh姨攏轉去塗州賣鴨卵ah。阿母講：少年ê時阿Chheh姨是趁食查某，皮膚白喙甜，有查埔緣愛chhoh-kàn-kiāu。到taⁿ我m̄知影阿Chheh姨ê內心世界，伊無翁m̄-koh有真濟人客，The̍h kě-chuh(錢)予伊過生活ê人客。

失落ê青春，失去ê年華，Su當時阿Chheh姨因為出世tī散赤ê家庭墮落風塵，這m̄是伊ê心所願，阿Chheh姨有妖嬌ê身材，出色ê外表，因為散赤屈服現實。台灣tī hit-ê經濟tú beh起飛ê年代，濟濟查某人國校畢業to̍h去加工區做穡。阿Chheh姨到底是啥in-toaⁿ墮落風塵徛壁，風塵女郎外表chhia-iāⁿ表面輕鬆，其實心情沉重，充滿對現實ê無奈。透過in sai-nai ê聲音kah迷人身影，滿足查埔人ê心，飽足查埔人ê靈，m̄-koh煙火好看時間無久長，這to̍h是世間ê甘酸苦澀。阿Chheh姨ê遭遇記錄煙花世界ê點點滴滴，訴盡男女情感ê真真假假。阿Chheh姨雖罔已經無tī人世間，m̄-koh人客ah來坐，這句話猶原留tī我ê耳孔邊轉踅。

台灣字（白話字）版

Lâng-kheh ah Lâi Chē

Kā sî-kan giú tńg-lâi sî-khong ê siap-phāng. 1960 nî-tāi góa iáu-bōe móa 10 hòe hâm-hô͘ ê kì-tî. Ìn-siōng-tiong kò͘-sū tāi-iok tī 1968 nî. Hit nî góa ê a-bú tī Ko-hiông se̍k-sāi nn̄g-ê chí-moāi-á phōaⁿ; chi̍t-ê goá kiò tōa-î, lēng-gōa chi̍t-ê kiò i a-Chheh î. Sè-hàn ê sî a-bú tiāⁿ-tiāⁿ chhōa góa khì tōa-î ê khiā-ke. Su-tong-sî tōa-î kah tōa-tiūⁿ tī Tāi-káng-po͘ kā lâng sòe-chhù khiā. Tōa-tiūⁿ pêng-sî tiām-cheng, ài lim-chiú phòe thá-kho͘h. In-ūi koaⁿ-pēⁿ tì-sú khah chá kòe-sin. A-Chheh î sù-siông khì chhōe tōa-î khai-káng. Su-tong-sî A-Chheh î tāi-iok 40 hòe, hām a-bú kah tōa-î lóng chiâⁿ ha̍h-hâⁿ chiok ū ōe kóng.

A-Chheh î ài lim-chiú phòe thô͘-tāu, kóng-ōe khùi-kháu kang-ô͘-bī chin tāng. I nā khui-chhùi kóng-ōe góa kám-kak i sī bô chèng-keng ê cha-bó͘. M̄-koh i tùi góa chit-ê gín-á-phí kóng-ōe khin-siaⁿ sè-soeh. I hām cha-po͘-lâng kóng-ōe ē nai lâi nai khì. Góa m̄-chai A-Chheh î teh chò siáⁿ khang-khòe. Āu–lâi a-bú kā góa kóng i teh chiap lâng-kheh. Chiap lâng-kheh sī siáⁿ chit-gia̍p? Lâng-kheh sī siáⁿ-khoán lâng? Lâng-kheh sī cha-po͘ á-sī cha-bó͘–ê? A-bú kóng kah chiok hâm-hô͘. Beh kóng koh m̄-káⁿ kóng chheng-chhó. Tōa-hàn lí to̍h chai lah. Tī chu-sìn bô hoat-ta̍t ê nî-tāi bô liáu-kái a-bú ê ōe. Chit-má tōa-î kah A-Chheh î lóng tńg-khì thô͘-chiu bē ah-nn̄g ah. A-bú kóng, Siàu-liân ê sî A-Chheh î sī thàn-chia̍h cha-bó͘. Phôe-hu pe̍h chhùi tiⁿ, ū cha-po͘-iân ài chhoh-kàn-kiāu. Kàu taⁿ góa m̄ chai-iáⁿ A-Chheh î ê lāi-sim sè-kài. I bô ang m̄-koh ū chin-chē lâng-kheh. The̍h kě-chuh(chîⁿ)hō͘ i kòe seng-oa̍h ê lâng-kheh.

Sit-lo̍h ê chheng-chhun, sit-khì ê liân-hôa. Su-tong-sî A-Chheh î in-ūi chhut-sì tī sàn-chhiah ka-têng tūi-lo̍h hong-tîn. Che m̄-sī i ê sim só͘ goān. A-Chheh î iau-kiau ê sin-châi, chhut-sek ê gōa-piáu, in-ūi sàn-chhiah khut-ho̍k hiān-si̍t. Tâi-oân tī hit-ê keng-chè tú beh khí-poe ê nî-tāi, chē-chē cha-bó͘-lâng kok-hāu pit-gia̍p to̍h khì ka-kang-khu chò-sit. A-Chheh î tàu-té sī siáⁿ in-toaⁿ tūi-lo̍h hong-tîn khiā-piah? Hong-tîn lú-lông gōa-piáu chhia-iāⁿ piáu-bīn khin-sang, kî-si̍t sim-chêng tîm-tāng, chhiong-móa tùi hiān-si̍t ê bô-nāi. Thàu-kòe in sai-nai ê siaⁿ-im kah bê-lâng sin-iáⁿ, boán-chiok cha-po͘-lâng ê sim, pá-chiok cha-po͘-lâng ê lêng. M̄-koh ian-hóe hó khòaⁿ sî-kan bô kú-tn̂g. Che to̍h-sī sè-kan ê kam-sng khó͘-siap. A-Chheh î ê cho-gū kì-lo̍k ian-hoa sè-kài ê tiám-tiám tih-tih. Sò͘ chīn lâm-lú chêng-kám ê chin-chin ké-ké. A-Chheh î sui-bóng í-keng bô tī jîn-sè-kan, m̄-koh “lâng-kheh lâi chē” chit-kù ōe iû-goân lâu tī góa ê hīⁿ-khang-piⁿ tńg-se̍h.

讀hōo你聽